میزان تأثیر دوزاژ مختلف ویتامین d تزریقی بر روی غلظت ۲۵(oh)d سرم

مقدمه: استفاده از فراورده های تزریقی ویتامین d در کشور ما امری بسیار رایج است. در اغلب موارد، تجویز این دارو صرفاً براساس علایم بالینی یا اختلال متغیرهای بیوشیمیایی بدون اندازه گیری 25(oh)d انجام می گیرد، تاکنون مطالعه های معدودی در مورد میزان تأثیر و عوارض این فراورده ها انجام شده است. مطالعه ی فعلی به بررسی میزان و مدت تأثیر دوزاژ مختلف ویتامین d بر 25(oh)d سرم می پردازد. مواد و روش ها: در این مطالعه 54 داوطلب سالم انتخاب شدند. داوطلبان با توجه به 25(oh)d پایه به صورت تصادفی در 4 گروه قرار گرفتند. گروه های i تا iii به ترتیب 000/300، 000/600 و 000/900 واحد ویتامین d تزریقی و گروه iv پلاسبو دریافت کردند. افراد مورد مطالعه نسبت به میزان داروی تجویز شده ناآگاه بودند. یافته ها: میانگین نمایه ی توده ی بدن، سن و فراوانی جنس در 4 گروه مذکور تفاوت معنی دار نداشت. میانگین 25(oh)d پایه در گروه های ii تا iv به ترتیب 30/21±24/27، 09/17±21/25، 09/17±21/25، 8/16±70/24 و 48/14±10/25 نانوگرم در میلی لیتر بود. میزان 25(oh)d سرم قبل از تزریق، 2 هفته، 2 ماه و 4 ماه پس از تزریق اندازه گیری شد. یافته ها: در کل 61% افراد مورد مطالعه دچار کمبود ویتامین d بودند. 25(oh)d سرم 2 ماه و 4 ماه پس از تزریق در گروه های i تا iii تفاوت معنی دار با قبل از تزریق داشت. در پایان مطالعه میزان 25(oh)d در گروه های i تا iv به ترتیب 32/28±20/48، 52/33±46/65، 68/37±90/72 و 14/11±38/14 نانوگرم بر میلی لیتر بود. فراوانی نسبی هیپرویتامینوز d در گروه های i تا iii به ترتیب 9%، 38% و 40% بود. در گروه پلاسبو، هیچ یک از افراد دچار هیپرویتامینوز d نشد. نتیجه گیری: استفاده از آمپول های ویتامین d به خصوص در دوزاژ بالای 000/300 واحد با خطر بالای هیپرویتامینوز d همراه است.